40 haftalık mucizevi hamilelik serüveni, her anne adayı için merak konusudur. “Bebeğim acaba şimdi ne yapıyor? Cinsiyeti ne? Gelişimi hangi safhada? İçeride her şey yolunda mı? Konuşsam beni duyar mı?” diye 9 ay boyunca düşünür dururuz. Siz de bebeğinizin hangi haftada, nasıl bir gelişim göstereceğini merak ediyorsanız, şimdiden araştırmalara başlayabilirsiniz.
Son adet tarihi hesabınıza göre, hamileliğiniz tam 40 hafta sürer. Hamilelik haftanızı, ovulasyonun (yumurtlamanın) adet döngünüzün 14. günü olduğunu varsayarak hesaplamalısınız. Bu tarih, birkaç gün erken ya da geç yumurtlamanıza bağlı olarak değişebilir. (Bu hesabı, adet döngünüzün uzunluğundan, 14 gün çıkartarak hesaplayabilirsiniz. Örneğin; 30 günde bir adet gören bir kişi, 30-14=16. gün yumurtlaması oluyor demektir.) Adet sonrası ilk 2 haftanız, henüz hamileliğinizin oluşmadığı haftalardır. Muhtemel bir hamilelik için sağ ya da sol yumurtalıklarınızdan bir tanesi hormonlarınızın etkisiyle gelişir ve bu yumurtanızın içinde büyüyen, içi sıvı dolu kesecik (follkül) çatlayarak yumurtanızı ortama bırakır. Bu esnada endometrium adı verilen rahim zarınız da kalınlaşmaya başlar. Kalınlaşmanın amacı, döllenme meydana geldikten sonra oluşacak embriyonun, rahminizin içinde rahatlıkla tutunmasını sağlamaktır. Sperm ve ovumun (yumurtanın) döllenmesinin (fertilizasyon) ardından, son adet tarihinize göre hamileliğinizin ilk 10 haftasında, embriyo gelişiminiz izlenir.
Yaptıracağınız kan tahlili (BhCG) ile hamileliğiniz kesin olarak tespit edilir. Bu süreçte hafif bir kanamanız olabilir. Genelde masum bir lekelenme kanaması olsa dahi, kan tahlili ile birlikte mutlaka doktorunuza başvurmalısınız. Bu dönemde sanki adet olacakmışsınız gibi kasık ağrısı hissedebilirsiniz. Sık idrara gitme, göğüslerinizde gerginlik-dolgunluk, uykuya eğilim, yorgunluk hissi gibi bulgular yaşarsınız.
Bu dönemde yaklaşık 4-5 mm çapında gestasyon keseniz, 2 mm çapında yolk keseniz, 2-3 mm uzunluğunda embriyonuz oluşur. Bebeğinizde ilk gelişen organ olan kalp, kan pompalamaya başlar. Beyin ve omurilik dokusunun temel yapısı meydana gelir. Bu haftanın sonunda, bebeğinizin kan hücreleri oluşur. Hamileliğinizin 4. haftasında hissettiğiniz belirtiler, bu haftalarda da devam eder. Özellikle gaz ve hazım problemleriniz biraz daha artabilir.
Bu dönemde 10-12 mm çapında gestasyon keseniz, 4 mm çapında yolk keseniz, 4 mm uzunluğunda embriyonuz oluşur. Bebeğinizin kalbinde, karıncık ve kulakcıkları ayıracak olan septalar belirir. Kalp kapakçıkları belirginleşmeye başlar. Beyin ve omurilik dokusu hızla gelişir. Bebeğiniz ve sizin aranızdaki tüm alışverişi sağlayan plasenta belirir. Hamileliğinizde salgılanan hormonların artması ile birlikte, özellikle sabahları daha belirgin olan bulantı hissiniz oluşur. Yine hormonal etkilerden dolayı, duygusal dalgalanmalar yaşayabilirsiniz. Sık idrara çıkma, uterusun büyümesi ve baskısı nedeni ile daha belirginleşir. Göğüsleriniz de renk değişikliği ve ağrılar oluşabilir.
Bebeğinizin göz, burun, kulak taslakları, hatta gözün ağ tabakası olan retina oluşmaya başlar. Kolları ve bacakları yavaş yavaş çıkar. Göbek kordonu belirir. Embriyo kalp ritmi, hamileliğinizin 7. haftasında, dakikada ortalama 140-160 atar. Bulantılarınızın yanına, baş ağrılarınızda eklenebilir. Özellikle bulantı nedeni ile beslenme problemi yaşıyor veya sık kusmalarınız oluyorsa, mutlaka doktorunuzdan beslenme ve bazı ilaç önerileri almalısınız.
Bebeğinizin vücut hareketleri ultrasonografi sırasında fark edilebilir hale gelir, ancak bu hareketlerin sizin tarafınızdan hissedilmesi 19-20 haftalar civarında olur. Lens ve damağı oluşmaya başlar. Bebeğinizin yemek borusu farklılaşarak, nefes borusundan ayrılır. Kalbi içindeki kapakçıklar fark edilmeye başlar. Omurga kıkırdak halindedir. Bebeğinizin ağırlığı yaklaşık olarak 2 gr civarında olur. Bulantılar ile beraber sık idrara gitme şikayetleriniz devam ediyor olabilir. Ara ara karın-kasık bölgelerinizde, uterusun büyümesine bağlı olan kramplar hissedilebilir, ayrıca cildinizde yağlanma ve sivilceler de oluşabilir.
Bebeğinizin gözleri belirginleşir ve yanlardan ortaya doğru yaklaşmaya başlar. Göbek kordonunun gelişimi ile birlikte, bağırsaklar karın içerisine hareketlenirler. Göz kapakları fark edilebilir. Burun delikleri belirir. Yemek borusu uzar ve kalpten çıkan kan iki ayrı yönde pompalanmaya başlar. Bebeğiniz ortalama 4 gr ağırlığındadır. Bu haftalarda mide bulantınızın dışında, mide yanması, hazımsızlık ve göğüslerinizde dolgunluk şikayetleriniz olabilir.
Bu haftanın en önemli özelliği, bebeğinizin böbreklerinin çalışması ve idrar üretmeye başlamasıdır. İçinde bulunduğu sıvının yapımı ve devamlılığı bu şekilde sağlanır. Steril olan bu sıvı, yaklaşık olarak kanın filtre edilmiş halidir. Gonadlar gelişir ve testis ya da over olarak farklılaşır. Bu haftanın sonunda organogenez adı verilen organ gelişimi dönemi tamamlanır. Artık bebeğiniz yaklaşık 6 gramdır. Bulantılarınız bu haftalarda hafiflemeye başlar. Duygusal dalgalanmalar, yine bu haftaların belirgin şikayetleri arasındadır.
Bu haftadan itibaren hamileliğinizde haftada ortalama 400 ila 500 gram alırsınız. Göğüslerdeki hassasiyet devam edebilir. Bebeğin organlarının büyük ölçüde gelişimini tamamlandığı haftadır. Bebeğin koku, tad alma ve dokunma duyusu gelişmeye başlar. El ve ayakların arasındaki perdeler kalkar.
Bu haftadan itibaren rahim pelvisin (yani kemik çatının) dışına çıkmaya başlar. Eliniz ile top gibi rahminizi hissedebilirsiniz. Mesaneniz üzerindeki baskı da ortadan kalktığı için sık idrara çıkma şikayetleriniz hafifler. Bebeğinizin artık tüm organları oluşmuş ve işlevleri belirlenmiştir. Bundan sonra organlar hacim olarak büyür. Saçı ve tırnakları uzamaya başlar. Ses telleri oluşur. Bebeğinizin ağzını açma, kapama, yutma, hıçkırma ve emme hareketleri ultrasonda artık gözlenebilir. Bu haftada artık bebeğiniz yaklaşık 5-6 cm ve ağırlığı da 14-15 gram civarındadır.
Bulantı, kusma, yorgunluk, keyifsizlik ve sinirlilik halleriniz azalır, hamileliğinizde artık daha rahat olan 2. dönemine girersiniz. Bebeğinizin boyu 7-8 cm, ağırlığı yaklaşık 24 gramdır. Ses telleri gelişimini tamamlar. Bağırsakları vücut dışından, karın boşluğuna yerleşir. Bebeğiniz, amniotik sıvıyı akciğerlerine alıp vermeye, solunum hareketleri yapmaya başlar. Karaciğeri safra üretir ve bu safhada pankreası da şeker dengesinden sorumlu insülin hormonunu sagılamaya başlar.
Göğüslerinizdeki büyüme devam eder. Hatta meme uçlarınızdan colostrum adı verilen süt gelmeye başlayabilir. Hamilelik hormonlarınızın, tüm vücut düz kaslarınızı gevşetici etkisi nedeniyle, kabızlık şikayetiniz bu haftalarda ortaya çıkabilir. Bebeğiniz artık 8-9 cm ve yaklaşık 45 gramdır. Kemik yapısı sertleşip, şekil almaya başlar. Tiroid bezleri çalışır. Bebeğiniz erkek ise prostat gelişimi başlar, kız ise yumurtalıkları karın boşluğundaki yerlerine yerleşirler.
Hamileliğiniz artık dışarıdan belli olmaya başlar. Karnınızda çatlaklar oluşabilir, bu yüzden çatlak önleyici kremler uygulayabilirsiniz. Bebeğinizin boyu 10 cm ve ağırlığı 70 gram olmuştur. Bebeğinizin cildi bu haftalarda çok incedir, altındaki damarlar görülebilir. Bütün vücudu kaplayan lanugo isimli tüycükler, büyür. Kaş ve kirpikleri oluşmaya başlar.
Hormonlarınızın etkisi ile burun kanamalarınız ve burun tıkanıklığınız olabilir. Yüzünüzde, karnınızda, meme uçlarınızda, daha sonra geçecek olan renk değişiklikleri meydana gelebilir. Bebeğiniz artık 100 gram ağırlığa ulaşmıştır. Dış genital organları, bu haftadan itibaren ultrasonda saptanabilir. Cildi, altında yağ depolanmaya başlar.
Büyüyen damarlarınızın ana damarlara baskı yapmaya başlaması nedeniyle, artık sırt üstü yatmaktan rahatsız olmaya başlayabilirsiniz, bu yüzden sol-sağ yan pozisyonda yatış önerilir. Bebeğinizin baş popo mesafesi 13 cm ve ağırlığı 140 grama ulaşmıştır. Bebek ve plasenta (bebeğin eşi) bu haftada yaklaşık aynı boyutlardadır. Bağırsaklarında mekonyum (dışkı) yapımı başlar. Bebeğinizin gözleri hareketlenir ve artık insana daha fazla benzemeye başlar.
Bebeğinizin ilk hareketlerini, bu haftadan itibaren, 22. haftaya kadar hissedebilirsiniz. Bebeğinizin kol ve bacakları uzamaya devam eder. Minik bebeğinizin kemiklerinin büyük bir kısmı hala daha lastik sertliğinde ancak giderek sertleşiyor ve doğumdaki halini alıyor. Artık neredeyse 200 gramdır. Ses telleri gelişimini tamamlar.
Büyüyen rahminizin midenize baskısı ve hormonal dengeleriniz nedeniyle, reflü probleminiz oluşabilir. Bu haftada bebeğinizin boyu 20-22 cm ve ağırlığı yaklaşık 270 gramdır. Bebeğinizin sinir uçları artık gelişmiştir. Dışarıdan gelen sesleri hissedebilir. Damak yapısı ve süt dişlerinin taslakları oluşmaya başlar.
20. haftada artık hamilelik yolunuzun yarısındasınızdır. Rahminiz, göbek deliği hizanıza ulaşır. Bu haftada bağışıklık hücreleriniz, bebeğinize aktarılır. Bebeğinizin beynindeki tat, koku, işitme ve görme duyuları hızla gelişmeye devam eder. Artık şiddetli seslere tepki vermeye başlayabilir. Bu haftada 24 cm ve 330 gramdır.
Sizin dolaşımınızdaki kan miktarındaki artış nedeni ile ayaklarda ve ayak bileklerinde şişmeler olabilir. Gün içinde zaman zaman ayakları hafif yükselterek dinlenmek ve bol su içmek bu yakınmaları azaltır. Bu nedenle gün içinde bol bol su içmeyi ihmal etmeyin. Bebeğinizin cildi ince ve altındaki dokuyu gösterecek kadar saydamken, artık yavaş yavaş kalınlaşmaya başlar. Dili tamamen gelişir. Eğer bebeğiniz kız ise, rahmi ve vajinası oluşur. Yumurtalıklarında yumurta hücre sayısı 6 milyona iner. Bebeğinizin bu haftada yutma refleksi de gelişir. Yemek yeme ve uyku alışkanlıklarınız kadar, dışardan etki eden ışık ve gürültü seviyeleri de bebeğinizi uyaracak ve aklında kalacaktır. Bebeğiniz yaklaşık 360gr ağırlığa ve 26.7cm boya ulaşmıştır.
Gebeliğe bağlı olarak parmak eklemlerinize kadar tüm eklemlerinizde gevşemeler olacaktır. Bu size bel ağrısı olarak yansıyabilir. Bu haftalar hem denge sorunları hem de bel ağrıları nedeni ile yüksek topuklu ayakkabılara veda edilmesi gereken dönemlerdir. Gebeliğinizi geri kalan kısmında topuksuz ve yumuşak ayakkabılar giymeniz rahatsızlıklarınızı azaltacaktır. Artık bebeğiniz konuşmalarınızı daha iyi algılar. Konuşurken, kitap okurken veya şarkı söylerken sizi duyar. Göz kapakları ve kaşları tamamen ortaya çıkar. Tırnakları, parmak uçlarına kadar uzanır. Bebeğinizin beyin gelişimi hızla oluşmaya devam eder. Bebeğinizin boyu 27,8cm ve ağırlığı 430 gramdır.
Bacak krampları yirmili haftalarını yaşayan gebelerde görülebilir. Kalsiyum ve magnezyum alımı şikayetleri ve krampların sıklığını azaltacaktır. Bebeğiniz artık tamamen yeni doğan bebek görünümündedir, ancak halen deri altı yağ dokusu tam oluşmadığından, ince yapılıdır. Orta kulaktaki kemikleri sertleştiği için daha iyi duyar. Bu evrede, düşük frekansdaki sesler rahminize daha iyi ulaşır. Gözleri oluşmuştur, ancak renkli olan iris dediğimiz göz bebekleri hala renklenmemiştir. Ortalama bebeğinizin ağırlığı 501gr ve boyu 28.9cm’dir.
Diş eti kanamaları görülebilir. Dişinizi fırçalarken ve hatta ağzınızı çalkalarken bile kanamalar olabilir. Diş etleriniz çekilebilir. Bu nedenle eğer benzer yakınmalarınız varsa ihmal etmeden diş hekiminiz ile görüşmelisiniz. Bebeğiniz hızla kilo almaya ve vücudu dolmaya başlar. Dış görünümü yenidoğan daha da benzer hale gelir. Tat duyusu gelişmeye başlar. Avuç içlerinde kırışıklıklar ortaya çıkar. Ellerinde kas koordine hareketleri görülmeye, başparmağını emmeye başlar. Akciğerlerinde solunum yolları gelişir. Akciğer hava kesecikleri içinde surfaktan denen ve havanın kolayca girmesini sağlayan, iç yüzeylerinin yapılmasını önleyen maddenin yapımı başlar. Bu haftada bebeğiniz ortalama 600g ve 30cm boya ulaşır.
Büyüyen rahimin bası yapması ve dolaşımın bozulması nedeni ile bacaklarda ve belde ağrılar olabilir. Bazı gebelerde ise el parmaklarında dahi ağrılar olabilir. Omurga yapısı, eklemleriyle ve bağlarıyla artık gelişmiştir. Akciğerlerinde kan damarları oluşur. Burun delikleri açılıp kapanmaya başlar. Bebeğiniz artık yakalama hareketleri yapmaya başlar. Bebeğiniz bu haftada, yaklaşık 34,6 cm boya ve 660 gr ağırlığa erişir.
Gelişen bebeğinizin omurgası güçlü hale gelir. Akciğerlerinde hava kesecikleri oluş. Bebeğiniz bu haftada gözlerini açıp, göz kırpma hareketi yapmaya başlar. İris dediğimiz göz bebekleri de renklenmiştir. Ses ve ışığa karşı beyin dalgalarının aktivitesinin başladığı yapılan çalışmalarda görülmüştür. Dokunmaya karşı beyni cevap verir. Parlak bir ışığı karnınıza dayadığınızda, bebeğiniz başını o yöne çevirecektir. Bu haftada 35,6 cm boya, 760 gr ağırlığa ulaşır.
Çoğu anne adayı bu dönemlerde uyku problemi çekmektedir. Hatta uykuya dalmada büyük zorluklar yaşayabilirsiniz. Yatmadan önce yarım saatlik bir yürüyüş, ılık bir duş veya bir kitap okumak oldukça faydalı olacaktır. Bebeğinizin beyin gelişimi hızla ilerler. Müzik dinleyin, konuşun, hatta ona kitap okuyun. Kulaklara giden sinirlerinin oluşumu tamamlandığı için yedinci ayın sonuna doğru, seslere verdiği tepki daha da artar. Akciğerler ana rahmi dışında fonksiyonel olarak çalışmaya hazırlanır. Suyun içinde hava olmasa da, bebeğiniz küçük küçük solunum hareketleri yapmaya başlar. Göz kapakları artık daha fazla açılabilir. Bebeğiniz karanlık ve aydınlık arasındaki farkı ayırt edebilir. Göz dibindeki retina tabakası gelişmiştir yani görme başlamıştır. Bebeğinizin boyu 36,6 cm, ağırlığı da 835 grama ulaşır.
Bu haftada bebeğiniz hızla büyümeye devam edecek ve rahim büyüklüğünüz neredeyse kaburgalarınzın seviyesine ulaştı. Bu haftada bacaklarınızdaki varislerde artış ve şişme fark edebilirsiniz. Yine hemoroid probleminiz varsa bu kötüleşebilir, ya da bacaklarınızda sık sık kramplar yaşayabilirsiniz. Bu haftada bebeğinizin kaşları ve kirpikleri iyice belirginleşir. Bebeğinizin saçları uzamaya başlar. Gözler tamamen gelişmiştir ve artık içeriyi gözlemektedir. Bebeğinizin kilosu artmış ve cilt altı dolgunlaşmaya başlamış. Sıklıkla onunla konuşabilir, şarkı ve masal okuyabilirsiniz, çünkü bebeğiniz artık sesinizi tanır. Bebeğinizin boyu 37.6cm, ağırlığı 1,005 gramdır.
Bu haftalarda karın cildinizde kaşınmalar hissetmeniz normaldir. Cild’deki gerilmelere bağlıdır. Ayrıca nefes darlığı, midede yanma, bacaklarda kramplar gibi yakınmalar ortaya çıkabilir. Bebeğinizin vücut oranları normale yaklaşır. Her geçen gün bebeğiniz yeni doğmuş bir bebeğe daha çok benzer. Cilt altında yağ depolaması, gerçek hayata geçiş için hazırlanmaya başlamıştır. Bebeğinizin gelişen beyni, artık nefes alışverişini ve vücut ısısını ayarlayabilir. Bebeğiniz tat alma, görme, işitme ve koku duyuları iyice gelişir. Bebeğinizin boyu 38,6cm ve kilosu 1,153 grama erişir.
Uyuyamamak ve mide yanmaları sık görülen problemlerdir. Zaman zaman kasıklarınızda bir ağrı ya da kasılma hissedebilirsiniz. Bunlar rahimin gerginliğini sağladığı küçük ve önemsiz kasılmalardır ve Braxton Hicks kontraksiyonları olarak adlandırılırlar Bebeğinizin kafatası, hızla beyin gelişimine ayak uydurmak için büyür. Amniyotik sıvı, 1,5 litreye ulaşır. Bebek büyümeye devam ettiği için hareketlerini daha güçlü hissedersiniz. Kemik iliği alyuvar üretimine geçmiştir. Ana rahminde olmasına rağmen bebeğinizin gözyaşı üretimi başlamıştır. Bu haftanın sonuna doğru, bebeğinizin boyu 39,9cm ve kilosu 1.319 grama erişir.
Bebeğiniz yaklaşık 1,500gr ağırlığa ulaşır. Bebeğinizin göz bebeği ışığa reaksiyon vererek açılıp kapanmaya başladı bile. Rahminizin pelvise baskısı ve buna bağlı bacaklarınızdaki kanın engellenmesinin neticesinde, uzun süreli hareketsizlik ve ayakta kalma ile artan hafif ayak bileği ödeminiz oluşabilir. Bu nedenle son 3 ayına giren hamileler; çok dar kıyafetleri tercih etmemeleri, uzun süre hareketsiz olarak aynı pozisyonda kalmamalı ve topuk boyu 2-3cm olan ortopedik ayakkabıları tercih etmeliler.
Bebeğinizin baş popo uzunluğu 28cm, ağırlığı ise 1,700gr ulaşmıştır. Bebeğin deri yüzeyi hala kırmızı ve buruşuktur. Bu haftada bebeğinizin hareketlerinin iyice arttığını fark edebilirsiniz. Bebeğin hareketleri iyilik halinin bir göstergesidir Karnınız artık dışa bombedir. Testisleri aşağı iner. Rahminizin büyümesine bağlı, karın cildinde gerginleşme daha çok hissedilir ve göbeğinizin orta hattındaki koyulaşması belirginleşmeye başlar. Bu nedenle, bu haftalardan sonra cilt nemlendiricilerini daha düzenli kullanmanızı öneriyoruz.
Bebeğiniz artık 2,000 gr üzerindeki ağırlığa ulaşmıştır. Son haftalara hızla yaklaştıkça bebeğinizin beyninde oluşmuş olan ve nöron adı verilen milyarlarca sinir hücresi de onun rahim içi yaşantısında etrafındakileri öğrenmesine yardımcı olur. Bebeğiniz duyabilir, hissedebilir ve görebilir Bu haftalarda bebeğinizin artan kalori, vitamin ve kalsiyum gibi mineral ihtiyacı nedeniyle, süt ve süt ürünlerinin düzenli kullanmaya özen göstermelisiniz.
Bebeğiniz baş popo uzunluğu 30cm olup, yaklaşık 2,150gr ağırlığa ulaşmıştır. Ayak uzunluğu 68mm’dir. El parmaklarındaki tırnakları, parmak uçlarına erişir. Bu haftalara kadar deri görünümü buruşuk olan bebeğinizin, bu haftadan sonra cilt altı yağ dokusu artışı nedeniyle cilt düzgün ve gergin görünümünü alır. Bu haftalarda halsizlik ve yorgunluk pek çok hamile kadının en önemli şikayetleri arasındadır. Uyuma güçlüğü, kilo artışı ve buna bağlı olarak hareket yeteneğinde azalma sorun yaşamanıza neden olacaktır
Bebeğiniz yaklaşık olarak 2,350gr ağırlığa ulaşmıştır. Batın içinde iyice büyüyen uterus, mide aksını değiştirir ve zaten hamilelik hormonlarının etkisi ile gevşemiş olan mide üst kısmından ağza doğru, yoğun asit yapıda olan mide içeriği kaçışı olabilir. Reflü olarak adlandırılan bu durum, son ayına girmek üzere olan her 10 hamilenin birinde ciddi boyuta ulaşır.
Bu haftadan itibaren 9. ayınıza girersiniz. Bebeğiniz 2,550gr ağırlığa ulaşmıştır. Baş popo uzunluğu yaklaşık 32cm’dir. Tüm organ sistemleri gelişim ve olgunlaşmasını tamamladı. Artık içinde yüzdüğü suya oranla rahim içinde daha fazla yer kaplamaya başladığından hareketleri de çok kolay olmayacaktır. Bundan sonra ‘matür’ olgunlaşmış kabul edilen bebeğiniz, doğum sancılarınızın başlaması halinde doğum eylemine bırakılır.
Bebeğiniz 2,750gr ağırlığa ulaşmıştır. Suyu bu haftalardan sonra azalmaya başlar ve aynı zamanda artan hacmi nedeniyle, bebeğinizin hareketleri kısıtlanır. Başı artık doğum kanalınıza yerleşmeye başlar. Kasıklarınızda dolgunluk, vajeninizde basınç hissi, yürüyüşlerinizde artan kasık huzursuzlukları ve daha sık idrara çıkma şikayetleriniz görülebilir.
Bebeğinizin baş popo uzunluğu 34cm olup, yaklaşık 2,900gr ağırlığa ulaşmıştır. Ayak uzunluğu 79mm’dir. Ayak parmak tırnakları parmak uçlarına erişir. Lanugo tüyleri hemen hemen tamamen kaybolmuştur. Bu haftaya kadar rahmi ağzınız ve onu rahim içine bağlayan kanal sümüğümsü bir tıkaç tarafından doldurulmaktaydı. Bu mukus tıkacın amacı rahminizin içini ve bebeğinizi vajinadan gelebilecek mikrop ve enfeksiyonlara karşı korumaktır. Bu mukus tıkacın vajinanızdan gelmesi doğumun belirtilerinden biridir ve halk arasında “nişan gelmesi” olarak adlandırılır. Nişan doğumdan birkaç hafta önce gelebileceği gibi sadece bir kaç saat önce de gelebilir. Nişanı genelde kanlı sümüğümsü bir akıntı şeklinde hissedersiniz.
Bebek 3,200gr ağırlığa ulaşmıştır. Bu haftada bebeğinizin kafa çevresi ile karın çevresi yaklaşık olarak birbirine eşittir.Yağ birikimi giderek yavaşladığından kilo alımı da yavaşlar. Aynı şekilde siz de daha az kilo almaya başlarsınız. Bu haftada kanamanızın olması, vajeninizde ıslanma hissetmeniz veya bebeğinizin hareketlerinde azalma yaşanmanız durumunda, doktorunuza başvurmanızı öneriyoruz. Sırt üstü yatış pozisyonunda oluşabilecek tansiyon düşmelerinizi önlemek için sol yan yatış pozisyonunu tercih edin.
Bebeğinizin baş popo uzunluğu 36cm olup, yaklaşık 3,400kg ağırlığa ulaşmıştır. Bebeğiniz doğum zamanına (terme) ulaşmıştır. Belirgin bir göğüs kafesi vardır ve memeleri çıkıntılıdır. El tırnakları, parmak uçlarını geçmiştir. Ortalama ayak uzunluğu 83mm’dir. En olası doğum haftanıza girmiş sayılırsınız. Son haftada amniyon zarı her an açılabilir ve sularınız gelebilir. Bazen bardaktan boşalırcasına hızlı ve fazla miktarda olan bu olay bazen de çok yavaş olabilir. Hatta kendinizi idrar kaçırmış gibi hissedebilirsiniz. Miktarı ne olursa olsun sularınızın geldiğini düşünüyorsanız zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalı ya da hastaneye gitmelisiniz.
Çoğu kadın adeti gecikir gecikmez hemen doktora müracaat eder. Genellikle 1 haftalık gecikmeden sonra, jinekolojik ultrasonografi ile gebelik kesesi ortaya çıkar. Kesinleştirmek için 1 hafta sonra tekrar ultrasonografi gerekebilir. Bu aşamada istenmemişse testler istenir. Erken dönemde genellikle 8. haftada bir kez daha ultrasonografi gereklidir. Bu haftada gebelik keselerinin sayısı, yerleşim yeri, rahim kanalı denilen serviksin boyunun ölçümü yapılır. Servikal kanal boyu 25 mm den kısa ise 4-5 aylıkken düşük ihtimali yüksektir veya erken doğum şansı ne yazık ki daha fazladır. Bu konuda aileye onları endişelendirmeden danışmanlık verilir. Gerekirse 3 ay tamamlanınca önlem amacıyla RAHİM AĞZINA DİKİŞ konulması planlanır.
Gebelikte rutin taramalar; 32 haftaya kadar 4 haftada bir, 36. haftaya kadar 2 haftada bir, son ayda ise genel olarak haftada bir yapılır. Gerekli hallerde ilk aylarda ve son aylarda muayene sayısı arttırılabilir. Bunların yanında özel testlerin yapıldığı muayeneler de bu rutin kontroller sırasında yapılır.
Çiğ et veya kedi dışkısıyla insana geçen bir enfeksiyon. İyi yıkanmamış sebze ve meyvelerin yenmesi veya temiz olmayan suların içilmesiyle bulaşabilir. Eğer bir kadın hamileliğinde bu enfeksiyonu geçirirse bebekte bazı anomaliler ortaya çıkabilir. Karaciğer ve dalakta büyüklük, beyinde su toplaması, düşük doğum ağırlığı vb. Aslında gebelerin çoğu daha önce toksoplazma geçirmiştir ve bağışıklık kazanmıştır. Bu nedenle gebelik sırasında yeni enfeksiyon olma olasılığı son derece düşüktür. Risk çok düşük olduğu için birçok ülke toksoplazmayı rutin tarama olarak önermiyor.
Toksoplazmanın bir aşısı yok ama gebelik sırasında etler iyi pişirilmeli, çiğ et yenmemeli. Çiğ ete dokunulduğunda eller iyice sabunla yıkanmalı. Meyve ve sebzeler ya soyulmalı ya da iyice yıkanarak yenmeli. Kedilerin dışkısı ile bulaşık alanlardan uzak durulmalı. Kedi besleyenler kedi atıklarını temizlerken eldiven giymeli.
Grip gibi viral bir enfeksiyondur. Gebelik sırasında geçirilirse bebekte ciddi kusurlara yol açabilir. Ama ülkemizde erişkin yaştakilerin önemli bir kısmı bu enfeksiyona karşı dirençli. Yani daha önce bu enfeksiyonu geçirmiştir.
Kızamıkçık (Rubella) çocukluk çağında geçirilen bir hastalıktır. Solunum yoluyla çevreye yayılır. Toplumun yüzde 95’i bu enfeksiyonu çocuklukta geçirmiştir yani kızamıkçığa dirençlidir. Kişinin kızamıkçığa karşı bağışık olup olmadığı kanda yapılacak bir incelemeyle kolaylıkla anlaşılabilir. Eğer anne adayı enfeksiyonu geçirmemişse gebelik öncesinde aşılama önerilir. Kadın gebeliğinin ilk döneminde kızamıkçık geçirirse bebekte kalp, göz, karaciğer gibi organlarında ciddi bozukluklar ortaya çıkar. Aşıdan sonra kadının 1 ay içinde gebe kalmaması istenilmektedir. Aşı canlı olduğu için gebelik sırasında da aşılama yapılmamalıdır.
Gebelikte frengi düşük, erken doğum, yeni doğanda sarılığa neden olur. Ayrıca karaciğerde büyüme ve göz, beyin, kemik gibi organlarda sorunlara yol açar. Bu nedenle gebe kalmadan önce hastalığın araştırılması, tespit edildiğinde de tedavi edilmesi gerekir. Uyuşturucu madde bağımlıları, AIDS hastaları, düşük sosyokültürel seviye, birden fazla seksüel partneri olan kişiler risk altındadır.
Gebelerin yaklaşık yüzde 10’u Hepatit B taşıyıcısı. Aslında bu enfeksiyon gebelikte çocuk için herhangi bir sorun yaratmıyor. Ama anne adayının Hepatit B taşıyıcısı olup olmadığını bilmek önemli. Çünkü taşıyıcıysa doğum sırasında bebeğine enfeksiyonu bulaştırabilir. Annesi taşıyıcı olan bebeklere Hepatit B aşısının yanı sıra koruyucu bir serum da yapılmalı. Aksi taktirde çocukta ciddi hastalıklar ortaya çıkabilir. Bu nedenle gebelik planlanırken ya da doğum öncesinde Hepatit B taraması kesinlikle yapılmalı.
Gebelik öncesi eğer hiç yapılmadı ise anneye tiroit hormonu kontrolü yapılması uygun olacaktır. Özellikle rutin kontrollerine pek sadık olmayan anne adayları için en azından bir seferliğine taraması yapılarak, gebelikte sorun yaratabilecek olan guatr ile ilgili ön araştırma yapılmış olacaktır.
Günlük ağız ve diş bakımı eskisine oranla daha özenli bir şekilde devam ettirilmelidir.
