Günümüzde anne olma yaşının giderek ileri yaşlara bırakıldığını görmekteyiz. Belki tam olarak kendilerini hazır hissetmemeleri belki de iş yaşantılarındaki aktif rolleri ve üst eğitimlerin ileri yaşlara kadar devam etmesi bunlara sebep olabilir. Ancak ileri yaşlara bıraktığınız hamileliğinizde bazı riskler ile karşı karşıya kalabileceğinizi unutmayın.
30 ve 40’lı yaşlardaki kadınlarda gebelik sırasında yaşanabilecek riskler 20’li yaşlardaki gebeliklerden iki kat daha yüksektir. Bu nedenle daha yakından takip ve tedavi gerekebilmektedir.
Yüksek tansiyon, gebelik diyabeti, erken doğum gibi anne adayının yaşayabileceği sağlık sorunları,”Down sendromu” gibi bebeği ilgilendiren kromozom anormallikleriyle ilgili sorunlar 30’lu ve 40’lı yaşlardaki kadınların gebeliklerinde daha sık görülebilmektedir.
Bu tür gebeliklerde düşük ve erken doğum oranı artar. Gebelikte ağrıya ya da kanamalara neden olabilen rahim içi iyi huylu tümörlere; yani miyomlara da daha sık rastlanır. Gebelik esnasında yaşam kalitesini düşüren basur; yani hemoroitler, idrar tutamama, bacak varisleri, bel ve kas ağrıları daha kolay ortaya çıkabilmektedir.
Tıp dünyası ileri yaş gebeliği sınıflaması yaparken özellikle 35 yaşı referans yaş olarak almaktadır. Bunun nedeni 35 yaşından sonra daha yüksek oranda görülen kromozom anormallikleri ve tanılarında girişimsel işem amniyosentez ve koryon villus biyopsisi gerekebilmesidir. . Amniyosentez için izlenen düşük riski ile 35 yaşında Down sendromu ortaya çıkma olasılığı benzerdir (%0,5). Bu nedenle amniyosenteze bağlı düşük olasılığının eşitlendiği 35 yaş, uzun yıllar tıp camiasında belirleyici olmuştur. Bu yaş grubunda daha sık görülen genetik ve kromozomal anormalliklerin ekarte edilmesi amacıyla yaklaşım daha farklılık göstermekte, anneler detaylı ultrasonografi ve tarama testleri ile birincisi 11-14 hafta arasında ikincisi de 18-22 haftalar arasında detaylı değerlendirilip yaşa bağlı risk değerlendirilmesi yapıldıktan sonra riskin yüksek olduğu grupta amniyosentez önerilmektedir.
İleri yaş grubunda hamilelik öncesi hastaların genel sistemik muayenesi yapılarak tansiyon, diyabet, böbrek, hematolojik ve diğer hastalıklar yönünden de değerlendirilmeli eğer mevcut bir hastalık varsa muhakkak sağlık hali en iyi hale getirildikten sonra gebelik hedeflenmeli ve sonrasında da bireyselleştirilmiş izlem ve tedaviye devam edilmesi önemlidir.
İleri yaş hamileliği yaşayan anne adayları mutlaka hamileliğin başından sonuna kadar özenle takip edilmeli, bilgilendirilmeli ve doğuma hazırlanmalıdır. Özellikle çalışan anne adaylarının hareketli ve stresli bir iş yaşamları varsa, bebeğin takip edilmesinin önemi artmaktadır.
Doğum süreci de 30’lu ve 40’lı yaşlarda bir anne adayı ile daha genç biri için farklı işleyen bir süreçtir. İleri yaşta hamilelik deneyimi yaşayan bir kadın için doğum eylemi zaman olarak daha uzun sürebilir; çünkü rahim ağzı, genç bir kadında olduğu gibi rahat açılmayabilir. Ayrıca ileri yaş hamilelerinden birçoğu doğumu sezaryen ile gerçekleştirme eğilimindedir. Doğum sırasında ve sonrasında ileri yaş hamilelerin rahmi genç annelerdeki kadar kasılmayabilir. Doğumdan sonraki kanamalar da daha uzun sürüp fazla olabilir.
30’lu ve 40’lı yaşlardaki gebelerin hamilelikte ve doğum sırasında komplikasyon yaşama olasılıkları daha yüksek olduğundan, vücutları eski hallerine daha genç annelerinki kadar hızlı bir şekilde dönmeyebilir. Bu da iyileşme ve toparlanma sürecini biraz daha yavaşlatabilir.
Bu dönemde bir kadın için fiziksel ve ruhsal sağlık oldukça önemlidir. Bunun yanında anne olmanın gerektireceği özen de eklenirse anne adaylarını önemli bir özveri beklemektedir. Hamilelik ve annelik sürecinde ileri yaşa özgün zorlukları iyi tanımak ve gerekli önlemlerle en aza indirmek önemlidir.
35 yaş üstü kadınların doğum süreci ve sonrasında zorluk yaşayabilir ve hamilelikte risk oluşuyor.
Günümüzde anne olma yaşı; kadının kendini hazır hissetmemesi, iş yaşamındaki aktif roller ya da eğitim sürecine devam etme gerekçeleri ile giderek ilerliyor. Ancak sürekli ötelenen hamilelikler, normalden iki kat daha fazla risk ile karşı karşıya kalınmasına sebep olabiliyor.
Kadınlarda gebelik sırasında yaşanabilecek riskler, 20’li yaşlardaki gebeliklerden iki kat daha yüksektir. Bu nedenle daha yakından takip ve tedavi gerekebilmektedir. Yüksek tansiyon, gebelik diyabeti, erken doğum gibi anne adayının yaşayabileceği sağlık sorunları, “Down sendromu” gibi bebeği ilgilendiren kromozom anormallikleriyle ilgili sorunlar 30’lu ve 40’lı yaşlardaki kadınların gebeliklerinde daha sık görülebilmektedir.
Bu tür gebeliklerde düşük ve erken doğum oranı artar. Gebelikte ağrıya ya da kanamalara neden olabilen rahim içi iyi huylu tümörlere; yani miyomlara da daha sık rastlanır. Gebelik esnasında yaşam kalitesini düşüren hemoroit, idrar tutamama, bacak varisleri, bel ve kas ağrıları daha kolay ortaya çıkabilmektedir.
Tıp dünyası ileri yaş gebeliği sınıflaması yaparken, özellikle 35 yaşı referans yaş olarak almaktadır. Bunun nedeni 35 yaşından sonra daha yüksek oranda görülen kromozom anormallikleri ve tanıda girişimsel işlemler olan “amniyosentez” ve “koryon villus biyopsisi” gerekebilmesidir. Amniyosentez için izlenen düşük riski ile 35 yaşında “Down sendromu” ortaya çıkma olasılığı benzerdir(%0,5). Bu nedenle amniyosenteze bağlı düşük olasılığının eşitlendiği 35 yaş, uzun yıllar tıp camiasında belirleyici olmuştur.
Bu yaş grubunda daha sık görülen genetik ve kromozomal anormalliklerin ekarte edilmesi amacıyla yaklaşım daha farklılık göstermektedir. Anne adayı detaylı ultrasonografi ve tarama testleri ile ilk olarak 11-14 hafta arasında sonra da 18-22 haftalar arasında detaylı değerlendirilip yaşa bağlı risk değerlendirilmesi yapıldıktan sonra risk yüksek ise amniyosentez önerilmektedir.
İleri yaş grubunda hamilelik öncesi hastaların genel sistemik muayenesi yapılarak tansiyon, diyabet, böbrek, hematolojik ve diğer hastalıklar yönünden de değerlendirilme yapılmalıdır. Eğer mevcut bir hastalık varsa mutlaka sağlık durumu iyileştikten sonra gebelik hedeflenmeli, sonrasında da bireyselleştirilmiş izlem ve tedaviye devam edilmelidir.
İleri yaş hamileliği yaşayan anne adayları mutlaka hamileliğin başından sonuna kadar özenle takip edilmeli, bilgilendirilmeli ve doğuma hazırlanmalıdır. Özellikle çalışan anne adaylarının hareketli ve stresli bir iş yaşamları varsa, bebeğin takip edilmesinin önemi artmaktadır.
Doğum süreci de 30l’u ve 40’lı yaşlarda bir anne adayı ile daha genç biri için farklı işlemektedir. İleri yaşta hamilelik deneyimi yaşayan bir kadın için doğum eylemi zaman olarak daha uzun sürebilir; çünkü rahim ağzı, genç bir kadında olduğu gibi rahat açılmayabilir. Ayrıca ileri yaş hamilelerinden birçoğu doğumu sezaryen ile gerçekleştirme eğilimindedir. Doğum sırasında ve sonrasında ileri yaş hamilelerin rahmi genç annelerdeki kadar kasılmayabilir. Doğumdan sonraki kanamalar da daha uzun sürüp fazla olabilir.
30’lu ve 40’lı yaşlardaki gebelerin hamilelikte ve doğum sırasında komplikasyon yaşama olasılıkları daha yüksek olduğundan, vücutları eski hallerine daha genç annelerinki kadar hızlı bir şekilde dönmeyebilir. Bu da iyileşme ve toparlanma sürecini biraz daha yavaşlatabilir.
İLERİ YAŞ GEBELİKLERİ VE ANNE VE BEBEĞİ BEKLEYEN SORUNLAR
Anne yaşının 20 ile 35 arasında olduğu gebeler.
Gebeliğinde 35 yaşında olan hastalar, tıbbi terim olaral ileri anne yaşı grubuna girmektedirler.
İleri anne yaşı olan gebelerde gebeliğe bağlı hipertansiyon, gebelik şekeri, peripartum kardiyomyopati (doğum öncesi ve sonrası dönemde gelişebilen kalp yetmezliği ), doğum sonrası kanamalar , plasental anormallikler ve artmış sezaryen oramı dikkati çeken başlaca anormallikler arasındadır. Anne yaşının artmasıyla gebelikte diğer sistemik hastalıkar olma şansı da artmaktadır. Ancak ileri yaşta olmasına rağmen, genel sağlık durumunun tamamiyle normal olduğu hastalarda bu risk minimale indirilebilir.
35 yaşın üzerinde oluşan gebeliklerde ortaya çıkan önemli sorunlardan biri de artmış kromozom anormalliği olasılığıdır. Bunlar arasında Down sendromu (mongolizm) önemli bir yer tutar. Annede oluşan gebeliğe bağlı hastalıklar, gebeliğe bağlı hipertansiyon ,şeker hastalığı nedeniyle bebeğin erken doğurtulduğu durumlarda bebek erken doğumdan kaynaklanan prematürite risklerine maruz kalır.
İleri anne yaşında bebekte oluşabilecek kromozom anormalliklerini tespit etmek amacıyla prenatal tanı yöntemleri, amniyosentez, koryon villus biyopsisi etkin olarak kullanılmalıdır. İleri anne yaşı gebeliklerinde oluşabiliecek gebelik hastalıkları veya önceden annenin hastalıkları yönünden yakından izlenmelidirler.
Evet.
