Bebek, anne karnındayken D vitamininin tamamını annenin kaynaklarından alır. Bu nedenle gebelikte düşük D vitamini düzeyi, ciddi sonuçlara neden olabilir.
Fetüsün D vitamini ihtiyacı, özellikle kemik büyümesinin gerçekleştiği gebeliğin ikinci yarısında artar. Fetüs, D vitamini açısından tamamiyle anneye bağımlıdır. Bu nedenle annenin D vitamini düzeyi, fetal D vitamini düzeyini doğrudan yansıtır. Anne sütündeki D vitamini düzeyleri de annenin kanındaki D vitamini düzeyi ile ilişkili olduğundan, düşük D vitamini dozları bebekte zararlı sonuçlara neden olabilir. Bu zararlı sonuçlar kemik homeostazında bozulma, doğuştan rikets olma ve bebekteki kemik kırıkları olarak sıralanabilir.
Yapılan son araştırmalar, D vitamininin hormon olarak ele alınmasının daha doğru olacağını söylemektedir. Çünkü tıpkı bir hormon gibi, bir organda üretilip (deri), daha sonra da hedef organlara gitmek üzere dolaşım sistemine katılır. D vitamininin reseptörleri kemik, meme, beyin, kalın bağırsak, kas ve pankreatik dokuda gösterilmiştir. D vitamini sadece kemik metabolizmasını değil, bağışıklık sistem yanıtlarını ve hatta şeker metabolizmasını düzenler. D vitaminin reseptörleri plasentada da gösterilmiştir, ancak bu yerleşimin önemi henüz bilinmemektedir.
D vitaminin gebelik üzerine etkisi tam olarak bilinmemesine rağmen; D vitamini azlığının sezaryen doğum, bakteriyel vajinozis ve preeklampsi oranlarını arttırdığı görülmüştür. Uterus kaslarındaki D vitamini reseptörleri kontraktilite gücünü arttırabildiği ve bu bölgede D vitamininin immünmodulatuar etkisinin de olabileceği düşünülmektedir.
Çok az miktarda yiyecek yüksek miktarda D vitamini içermektedir. Vücudumuzdaki D vitaminin asil kaynağı güneş ışığı ve derideki üretimidir.
Uzmanlar, D vitamini eksikliğini gösteren değer konusunda fikir ayrılıklarına sahiptir. Çoğu laboratuvar, 32-100 ng/ mL‘yi normal olarak görmekte. Kemik kaybı, rikets ve osteoporozda görülen yapısal değişikliklerin engellenmesi için minimum 20 ng/ mL D vitamini düzeyinin gerekli olduğu söylenmektedir. Ancak bu 20 ng/ mL D vitamini düzeyi gebeler için geçerli değildir. Bazı araştırmacılar gebelik ve laktasyonda günlük D vitamini önerisinin 4000 IU/ günden fazla olmaması gerektiğini söylemekte.
Vücuttaki D vitamininin ölçümü için bakılması gereken değer 25-hidroksivitamin D’dir. Günümüzde her gebeyi D vitamini eksikliği açısından taramak için yeterli kanıt yoktur. Ancak D vitamini eksikliği için artmış riske sahip gebelerde D vitamini ölçümü, ilk muayenelerde başlar. Gerekliyse ek destek başlanır. 3 ay sonra 25-hidroksivitamin D değeri tekrar ölçülür. Son olarak da doğum için yatışı gerçekleştiğinde tekrardan D vitamini ölçümü yapılır.
Yapılan çalışmalara göre, D vitamini eksikliğinde günlük 1000-2000 IU D vitamini desteği hamile kadın ve bebeği için uygun ve güvenlidir.
